Mükemmel çevrim içi kurslar ancak, mükemmel bir içeriğin, en kolay anlaşılır şekilde sunulması ile mümkün olur.

Etkili içerik tasarımı, kurs malzemeniz için daha çok ilgi uyandıran görünümler oluşturabilir. İçeriklerinizi iyi tasarlamak, şu ihtiyaçları karşılamanıza yardımcı olabilir:

  • Öğrenme kolaylığı: Yeni bir öğrenci malzemeyi öğrenirken kursunuzda ne kadar hızlı gezinir?
  • Kullanım verimliliği: Öğrenciler, kursunuzun ayarlarını öğrendikten sonra görevleri ne kadar hızlı gerçekleştirebilirler?
  • Kişisel tatmin: Öğrenciler kurs malzemelerinizle çalışmaktan ne kadar hoşlanıyor?
  • Kullanılabilirlik: Farklı kabiliyet, deneyim, bilgi, dil becerisi, donanım bilgisi veya konsantrasyon seviyelerinde olan kullanıcılar kursunuzu kolayca kullanabilir mi?
  • Erişilebilirlik: Engelli kişilerin, bilgilerle hizmetlere engelli olmayanlarla aynı seviyede erişim ve kullanım olanağına sahip olmasını istersiniz. Kursunuz herkese aynı fırsatları sağlıyor mu?

Etkili tasarım da basit ve sade tasarımlı olabilir. Net ve basit bir tasarım, estetik açıdan memnun edici olmakla birlikte etkilidir de.

İyi tasarlanmış bir kurs, planlama gerektirir. Bilgilerin yalnızca görsel tasarımını değil, yazma stilini, ifade biçimini, dizilişini ve erişebilirliğini de göz önünde bulundurmanız gerekir.


Erişilebilirliğe odaklanma

Çevrim içi bir kurs için içeriğinizi hazırlarken öğrencilerin birbirlerinden farklı ihtiyaçları olduğunu unutmayın. Sınıfınızdaki öğrencilerin çoğunun herhangi bir fiziksel engeli olmayabilir. Ancak öğrencileriniz arasında görme ya da işitme engelliler olabileceği gibi dikkatini toplayamayanlar da olabilir.

World Wide Web'in yaratıcısı Tim Berners-Lee; "Web'in gücü, evrenselliğinden kaynaklanıyor. Engelli olsun ya da olmasın, herkesin web'e erişebilmesi, son derece önemlidir." Aynı durum, çevrim içi kursunuz için de geçerlidir.

Blackboard, erişilebilir uygulamalar sunmayı ve bu uygulamalara tüm kullanıcılar tarafından olabildiğince kolay erişilmesini sağlamayı hedeflemektedir.

Birkaç basit kuralı uygulayarak herkese aynı seviyede talimat sunabilirsiniz.

  • Bilgi tasarımınızın yekpare ve mantıklı olmasına dikkat edin.
  • Düzenin basit ve anlaşılır olmasını sağlayın. Öngörülebilir bir yapı oluşturmaya yardımcı olmak için aynı düzenin, olabildiğince çok sayfada kullanılmasına dikkat edin.
  • Basamaklı biçim tablosu (CSS) teknolojisini kullanın. Biçim tabloları, içerikleri bir sayfanın yapısından ayırarak ekran okuyucusu veya özelleştirilmiş tarayıcı yazılımı kullananların, web sayfalarına daha kolay erişmesini sağlar. Biçim tabloları, sayfanın görünümünü kontrol altında tutmaya yardımcı olur.
  • Metin, arka planlar ve grafikler için yüksek kontrastlı renk bileşimleri seçin. Arka planları basit yapın. Koyu renkli metin içerikleri için en uygun renk beyazdır.
  • Ekran okuyucusu kullanan veya görüntülerin kapalı olduğu internet sayfalarını ziyaret eden kullanıcılar için görüntüleri açıklayıcı alternatif metin ekleyebilirsiniz. İki özel durum dışındaki tüm görüntüler için alternatif metin ekleyin:
    • Görüntüyü çevreleyen metinler, görüntünün anlamını aktarır
    • Madde işareti gibi unsurların anlaşılması için görüntü gerekmez
  • Çevreleyen içeriği olmadan anlaşılır bağlantılar oluşturun. Anlamı açık olmayan metinler ("burayı tıklatın" gibi) içeren bağlantılar oluşturmaktan kaçının.
  • W3C özelliklerine göre yazılmış HTML kullanın. Sayfalarınızda W3C standartlarının uygulanıp uygulanmadığını kontrol edin. En ideali, kursunuzu test edip geri bildirim sağlayacak engelli kişileri kursunuza dâhil etmektir. Bu aracı ve diğer çevrim içi erişilebilirlik araçlarını kullanabilirsiniz:
    • A-Checker erişilebilirlik denetleyicisini yaratan ekibin yeni ürünü UI Options aracı, ek yazılım veya araçlara gerek kalmadan web sitesi unsurlarını özelleştirmeye ve kontrol etmeye yönelik bir yöntem sunarak, web sitesi kullanılabilirliğini, esnekliğini ve erişilebilirliğini geliştirmenize veya artırmanıza olanak tanır.
    • WAVE Erişilebilirlik Aracı, web içeriğinizin erişilebilirliğini hızlı ve etkili şekilde değerlendirmenize olanak sağlayan ücretsiz, web tabanlı bir araçtır.

Web için yazma

Çevrim içi kursunuz için içerik hazırlarken; Blackboard Learn'e dâhil etmek istediğiniz materyalleriniz elinizde mevcut olabilir. Öğrencinin öğrenmesini maksimum düzeye çıkarmak için, bunları web için hazır hale getirmek için bazı düzenlemeler yapma fırsatınız vardır.

Çevrim içi okuma yazdırılan malzemeden okumadan biraz farklıdır. 1997'de, Jakob Nielson tarafından gerçekleştirilen bir ankette araştırmacılar, test kullanıcılarının yaklaşık %80'inin, web sayfalarını taradığını ortaya çıkarmıştır. Yalnızca %16'sı içeriği sözcük sözcük okumuştur.

Söz konusu anket, ayrıca çoğu kullanıcının kabaca "F" formasyonunda okuduğunu göstermiştir. Önce, sayfanın üst bölümünü okumuşlardır. Sonra, birkaç satır aşağıya atlamışlar ve ikinci bir yatay tarama gerçekleştirmişlerdir, bundan sonra sayfanın sol tarafına dikey geçiş yapmışlardır.

Test kullanıcılarının çevrim içi okuma alışkanlıklarından ne öğrenebilirsiniz? Öncelikle, en önemli bilgileri ilk iki paragrafa koyun. Öğrenciler okumaya devam etmezlerse en azından görmelerini istediğiniz ana kavramları görürler. Kavrama zorlukları yaşayan öğrenciler sayfanın yarısında okuma parçasından çıkarlar ve bilgi bu şekilde yapılandırılırsa bu durumdan yararlanacaklardır.

Bu tabloda Jakob Nielson'ın web sitesinden alınan diğer kurallar listelenmiştir.

Jakob Nielson kuralları
Kılavuz Açıklama
Sayfa taramaya yardımcı olun
  • Öbekler halinde mevcut bilgi.
  • Alt başlıklarınıza ve paragraflarınıza bilgi taşıyan sözcükler ekleyin.
  • İçeriğin daha ayrıntılı dökümünü sunmak için madde işaretli listeler kullanın.
  • Kısa cümleler kurun.
İyi yapılandırılmış paragraflar oluşturun
  • Paragraf başına bir fikir belirtin. Paragrafları iki ile dört cümle arasında sınırlayın.
  • İlk cümleye en önemli bilgileri, ardından ayrıntıları koyun.
Sözcük sayısını azaltın
  • Basılı malzemelerde kullandığınızdan %50 daha az sözcük kullanın.
  • Sayfa iki veya üç ekrandan daha uzunsa sayfayı birçok kısa sayfaya bölün.
Anahtar sözcükleri vurgulayın
  • Renk, kalın metin, italik veya yazı biçimi değişikliklerini deneyin, ancak aşırıya kaçmayın.
  • Cümlelerde TAMAMEN BÜYÜK HARF kullanmaktan kaçının; okunması zor olur.
  • Altını çizmekten kaçının. Öğrenciler, altı çizili metinleri bağlantı zannedebilir.
Sohbet havasında bir ifade biçimi kullanın
  • Sohbet ediyormuşsunuz gibi yazın, ancak bilgi vermeyi de göz ardı etmeyin.
  • Şahıs zamirleri ve eylem fiilleri kullanın.
  • Etken çatı kullanın, böylece cümleler kısa olur, pürüzsüz akar ve kolayca anlaşılır.
  • Argodan ve gereksiz karmaşıklıktan veya teknik dilden kaçının.

Etkili düzenler

Okunaklılık bakımından, metnin biçimi başlı başına önemli bir unsur olsa da, içeriğinizin etkili olmasını sayfa tasarımı ve düzeni de etkiler.

Sayfalarınızı tasarlarken şu ilkelere uyun:

  • Net anlaşılan, basit sayfalar kullanın. Okuyucuların kafalarını karıştırmamak için paragrafları, görüntüleri ve diğer sayfa ögelerini ayırmak için çok boş alan kullanın.
  • Blok stili paragraflar kullanın. Paragrafların arasında boşluk bırakın ve ilk satırı girintili yapmayın.
  • Tutarlı olun. Sayfalar arasında aynı tasarım ögelerini kullanarak öngörülebilir bir okuma olanağı sunun. Öğrencilerin rahat hissetmeleri ve bilgiye daha hızlı ulaşmaları için her sayfada aynı yazı tipi, renk ve başlık stillerini kullanın.
  • Başlıkları kullanın. Bilgileri gruplandırın ve sayfalarınızın taranmasını kolaylaştırın.
  • Tutarlı bir renk düzeni kullanın. Beşten fazla renk kullanmayın. Aynı ana rengin farklı tonları ile birlikte vurgu olarak bir veya iki ekstra renk, etkili bir plan olacaktır. Okunaklılığı en üst seviyeye çıkaracak renkler seçin. Tereddüt ediyorsanız beyaz üzerine siyah kullanın.

Grafiklerle zenginleştirin

Grafikleri diğer içeriği iyileştirmek için veya bağımsız eğitim ögeleri hizmeti görmeleri için kullanın. Grafik; tablolar, fotoğraflar, diyagramlar ve örnekler halinde değerli bilgiler sağlayabilir. görüntüler, başlıkların kullanılmasıyla gezintide yardımcı olabilir veya simgelerin kullanımıyla öğrenciyi kursa yönlendirmeye yardımcı olmak için görsel ipuçları sağlayabilir.

İyi tasarlanmış grafikler, öğrencilere şu konularda yardımcı olabilir:

  • Görsel ipuçları sayesinde gezinme ve farklı bilgi türlerini bulma.
  • Anlaşılması zor bilgileri yorumlama.
  • Metinde açıklanan materyallerle ilgili görsel ve zihinsel modeller oluşturma.
  • Fikirler ve kavramlar arasındaki ilişkiyi daha iyi anlama.
  • Grafikleri güzel göründükleri için değil, bir amaç için kullanın. Tasarımın içeriğin önüne çıkmasını istemediğiniz gibi, indirme süresini gereksiz yere arttırmak da istemezsiniz.

Bu listede, görüntü kullanımına ilişkin bazı temel kurallar verilmiştir:

  • Doğru biçimi kullanın. Resimlerinizi web'e hazır bir biçimde kaydetmeniz gerekir. Genel olarak, logolar, grafikler ve çizimler gibi basit grafikler için PNG biçimini kullanın. JPG biçimi genellikle ince gölgeleri veya gradyanları olan fotoğraflar ve görüntüler için daha iyidir. JPG biçimi de bir dosyanın daha iyi sıkışmasını sağlar (1500 KB dosya 150 KB'ye küçülebilir), ancak bu küçültme işlemi, görüntü kalitesini düşürebilir. Daha iyi görüntü kalitesi ve daha küçük dosya boyutu için en iyi biçimi seçin.
  • Animasyonları dikkatli kullanın. Kavramları ve ilkeleri anlatmak istediğinizde animasyonlar son derece etkili olabilir, ancak çoğu zaman aşırı biçimde kullanılır. Animasyonların materyal üzerindeki dikkati dağıtmamasına özen gösterin ve animasyonları izinle kullanın.
  • Arka plan görüntülerinden kaçının. Arka plan görüntüleri kullanmak yerine, koyu metinle beyaz veya düz açık bir arka plan kullanın. Metin ve arka plan arasında yüksek kontrastın okunması daha kolaydır.
  • Dosya boyutuna dikkat edin. Büyük ve çok sayıda görüntü, sayfanızda hoş görünebilir, ancak bu durum, görüntülerin yüklenmesini bekleyen kullanıcıların canını sıkabilir.
  • Görüntülerinizi kırpın. Daha küçük boyutlu görüntüler, etkiyi en üst seviyeye çıkarırken yüklenme süresini de kısaltır.

Kursunuzun boyutunu küçültme

Oluşturduğunuz kursların boyutlarına dikkat ederseniz Blackboard yöneticiniz bundan memnun kalacaktır. Kurumunuzda kurs boyutu sınırları mevcut olabilir. İçerik oluştururken, karşıya yüklenen dosya boyutlarını en aza indirerek bütün dönemde sınır içinde kalabilirsiniz. Şu öneriler, kurumunuzun sunucusunda disk alanından kazanmanıza yardımcı olabilir. Kurumunuzda izlemeniz gereken ek ilkeler olabilir.

Video: Video dosyalarınızı kursunuza karşıya yüklemek yerine videolara ait bağlantılar ekleyebilirsiniz. Videolarınızı YouTube, Vimeo veya kampüsteki ayrı bir medya sunucusuna yükleyin ve ardından kursunuzda bunlara ait bağlantılar verin. Fikri mülkiyet yasalarını dikkate alın. Örneğin, bir kursta kullanmak için lisanslamış olsanız bile Vimeo'daki National Geographic'ten bir videoyu barındırmak yasal olmayabilir.

Kurs Dosyaları veya İçerik Koleksiyonu: Silebileceğiniz büyük boyutlu dosyaları, ayrıca kullanılmayan dosya ve klasörleri arayın.

Dosya boyutlarını küçültme: Dosyaları karşıya yüklemeden önce şunların boyutunu küçültmeye çalışın:

  • Microsoft Office dosyaları: Slayt sunuları ve Word dosyalarının boyutunu küçültmek için Microsoft Office'te erişime açık olan araçları kullanın. Dosya Boyutunu Küçült seçeneği Dosya menüsündedir. Dosyaları karşıya yüklemeden önce PDF olarak kaydederek, genellikle dosyaların daha küçük boyutlu salt okunur sürümlerini oluşturabilirsiniz.
  • Görüntüler: Görüntüleri karşıya yüklemeden önce ekranda görüntülemeye uygun olarak yeniden boyutlandırmak için bir grafik programı kullanın. Ayrıca Shrink Pictures veya picresize® gibi çevrim içi bir hizmeti de kullanabilirsiniz.
  • Ses: Ses dosyalarının boyutlarını küçültmek üzere yeniden örneklemek veya kırpmak için yazılım kullanın.