Erişilebilir yazmak iyi yazı yazmak demektir. Bu şekilde yazmak içeriğinizin herkes tarafından daha kolay bir şekilde tüketilmesini sağlar. Aşağıda erişilebilirlik kriterlerine uygun nasıl yazı yazılacağına dair bazı ipuçları bulunmaktadır.

  • Şunu Yazdır: Ally
  • .

Yazınız karmaşık olmasın

Belgeler, okuyanların anlamalarına yetecek kadar iyidir. Yazı çok karmaşıksa belgeyi kullanamazlar. Açık bir dil erişilebilirliği iyileştirir.

Aşağıdaki ipuçlarıyla yazılarınızı basit ve sade tutun:


Başlık yapısı

Erişilebilir içerik oluşturmada başlıklar çok önemlidir. Bunlar ekran okuyucu kullanan kişilere doğrudan belirli bir içeriğe atlayarak zamandan kazanma imkanı sağlar.

Yazı yazdığınız sistemde çalışın. Microsoft Word, PowerPoint ve Open Office gibi tüm popüler araçlar belgelerinizde doğru yapıyı oluşturmanıza yardımcı olmak için stil ve biçimlendirme seçenekleri sağlar. Tercih ettiğiniz içerik düzenleyici arayıcının sağladığı stil ve biçimlendirme seçeneklerini kullanın.

Örnek: Başlık 1 (<h1>)

Başlık stilindeki sayılar, ekran okuyucu için yapısal bir bağlam oluşturur ve görsel olmayan kullanıcıların belgedeki görsel kırılmaları görmemelerine rağmen içeriği anlamalarına yardımcı olur.

Örnek:

<h1>Eğitimde Erişilebilirlik</h1>

<h2>Blackboard'da Erişilebilirlik</h2>

Erişilebilir içerik tasarlama hakkında daha fazla bilgi


İçeriği vurgulama

Ekran okuyucular, aşağıdaki de dahil olmak üzere yazı tipi stillerini algılamaz:

  • Renk
  • Kalın
  • İtalik
  • Altı çizili
  • Üstü çizili

Bu stilleri görsel kırılma sağlamak için kullanın. Bir şeyin önemini belirtmek veya bilgi aktarmak için yalnızca bunları kullanmayın.

Örnek: Kırmızı metin bir uyarı gibi görünür. Ekran okuyucu kullanan kişiler bu metnin kırmızı olduğunu bilmez. Bu ipucunu kaçırırlar ve metnin bir uyarı olduğunu bilmezler.

Güçlü bir görsel ipucu sağlamanız gerektiğinde erişilebilir bir alternatifini kullanmayı unutmayın. Cümleniz önemliyse cümle sonunda bir ünlem işareti kullanın. Ekran okuyucular, ünlem ve soru ifadelerini farklı tonlar. Diğer bir deyişle araç, "soru işareti"nin kendisini okumaz, bunun yerine soruyu sesli bir şekilde okurken soru soruyormuş gibi tonlar.

Örnek: Önem belirtmek için tek başına yazı tipi stillerini kullanmayın!


Görüntüler

Kendinize resmin amacını sorun. Amacı görsel çekicilik sağlamak mı? Yoksa gözleri gören kullanıcılara ne bekleyebileceklerine dair görsel bir referans sağlamak mı? Bu resim içeriğinizi anlamak için tüm kullanıcıların tüketmesi gereken bir şey mi?

Resmin anlamını veya amacını bilmiyorsanız kullanmayın! Bu durum, öğrenim güçlüğü çekenler için karmaşıklık oluşturacak ve oldukça ağır olacaktır.

Alternatif Metin

Bilgi aktarmak için bir LMS veya web sitesi kullandığınızda, bir resim yüklerken alternatif metin girebileceğiniz bir alanla karşılaşacaksınız. Dekoratif amaçlı resimler için alternatif metin alanını boş bırakın. Bu durumda ekran okuyucu resmi görmezden gelir. Bir resim sayfada sunulan bilgiye katkıda bulunmuyorsa dekoratif amaçlıdır.

Web erişilebilirliği girişimi web sitesinde dekoratif amaçlı resimler hakkında daha fazla bilgi bulunmaktadır

Örnek: Bir Kullanıcı Arayüzünde (UI) bulunan araçları gösteren bir resminiz varsa, bu sayfaya nasıl gidileceğini ve sayfada ne olduğunu açıklayın. Sayfa üzerinde bulunan bir resmi açıklamanın örneğine bakın.

Ekran okuyucunun resmi atlamasını istemiyorsanız resimlerinize alternatif metni dahil edin. Yardımcı araçlar bunun bir resim olduğunu zaten bildiği için "Şunun resmi" demeniz gerekmez. Sade, açık ve açıklayıcı olun.

Her resimde "İlişkili metni gösteren resim" gibi aynı alternatif metni kullanmayın. Bu anlamsız olur ve karışıklığa neden olur.

Karmaşık resimlerde alternatif metni 6 veya 7 karakter uzunluğunda tutun ve resmin altına herkesin görebileceği ve anlaşılır bir açıklama sunan açıklamalı bir altyazı ekleyin.

Bilgi grafikleri

Bilgi grafikleri alternatif metin gerektirir. Bu metin kullanıcıların görselden anladığı hikayenin aynısını anlatır. Alternatif metnin bilgi grafiğinin ardından gelen sayfada bulunması gerekir. Alternatif metni görüntülemek için sayfanın üstüne bir tutturucu bağlantı ekleyin.

Alternatif metne sahip bir bilgi grafiğinin örneğine bakın.

Resimlerde metin

WCAG kurallarına göre metinler bir resmin parçası olarak bulunmamalıdır. Bunun yerine resmi sayfadaki metinle açıklamanız gerekir.


Bağlantılar

Bağlantılarınızı açıklayıcı hâle getirmek oldukça önemlidir. Her bağlantı, kullanıcı onu tıkladığında ne olacağını açıklamalıdır. Bu, ekran okuyucuların sağladığı Bağlantıları Listeleme aracı için son derece önemlidir. Bu araç yalnızca bir sayfada bulunan bağlantıları listeler ve başka bir şey yapmaz. Bağlantı için ek bağlam sunulmaz.

Örnek: Bu sayfada Bağlantıları Listeleme aracı aşağıdakileri okur: "Sayfa üzerinde bulunan bir resmi açıklamanın örneğine bakın","alternatif metne sahip bir bilgi grafiğinin örneği" ve benzeri. Bunların hepsi seçim yaptığınızda ne olacağını açıklar.

  • "Burayı tıklatın" veya "daha fazlasına bakın" gibi genel ifadeleri kullanmaktan kaçının. Bağlantıları Listeleme araçları bağlantının metnini aynen yazıldığı gibi okur. Aynı bağlantı tekrar ettiğinde ("buraya tıklatın, buraya tıklatın, buraya tıklatın" ifadesini üst üste birkaç defa duyduğunuzu hayal edin) kullanıcılar için kaosa ve karmaşıklığa neden olur. Kullanıcıların bağlantının nereye gittiğini ve neden oraya tıklatmaları gerektiğini anlamaları gerekir? Açıklayıcı bağlantılar bu bağlamı sağlar.
  • Bilgilendirici olarak değerlendirilmeyen web adresleri veya URL'ler kullanılmamalıdır. Ekran okuyucu her bir harfi tek tek okur. Bunun yerine metni açıklayıcı hale getirin.
  • Bağlantıları yeni bir pencerede açmak kafa karışıklığına neden olabilir. Yeni pencereleri en aza indirin. Yeni bir pencere kullandığınızda kullanıcılarınızı bilgilendirin.

Listeler ve tablolar

İçerik oluşturmak için kullandığınız araçları işi yapmasına izin verin. İçerik düzenleyicideki madde işareti, numaralı liste ve tablo araçlarını kullanın. Ya da kaynağı görüntüleyin ve doğru HTML etiketlerini kullanın.

Listeler

Doğru şekilde oluşturulan madde işaretli listeler (<ul>), ekran okuyucu kullanan kişileri madde işaretli bir listede kaç tane öge olduğuna dair bilgilendirir.

Doğru şekilde oluşturulan numaralı listeler (<ol>), ekran okuyucu kullanan kişileri numaralı listede kaç tane öge olduğu hakkında bilgilendirir ve her ögenin numarasını okur.

Tablolar

Mümkünse tablolar yerine listeler kullanın! Tablolar erişilebilir hale getirilebilir ancak ekran okuyucu kullanıcılarının, tabloda gezinmek ve tabloyu anlamak için ileri seviye tuş vuruş komutlarını bilmesi gerekir.

Sütun başlıkları (<th>) kullanın. Bu, ekran okuyucunun, kullanıcı hücrelerde gezinirken her bir hücre için sütun başlığını tekrar okumasına neden olur. Bu da kullanıcıya her bir hücre içeriği için bağlam hakkında bilgi sağlar. Sütunlara ad verirken ve hücreye bilgi eklerken her bir hücrenin nasıl okunacağı üzerinde düşünün.

İçeriğin görsel düzenini oluşturmak için asla tabloları kullanmayın.

Erişilebilir bir tablo örneği


Tuş komutları

Web içeriğinde tuş komutları konusunda global standartlar bulunmaktadır. Örneğin, bilgisayarınızın odak noktasını bir sonraki düğmeye geçirmek için Tab tuşuna basabilirsiniz. Bunları açıklamanız gerekmez. Global komutların bir listesi için şuna bakın: JAWS Keyboard Commands Quick Reference Guide.

Bazen geliştiricilerin ürünleri için özgün tuş komutları oluşturmaları gerekir. Örneğin, Blackboard Collaborate mikrofonu kapatıp açmak için özgün tuş komutları oluşturmuştur. Bu özgün tuş komutlarını konularınızda belgeleyin.

Tıklatma ve tuş komutu talimatları farklı konulardır ve aynı paragrafta bulunmamalıdır. Mac komutları PC komutlarından farklı olduğunda tuş takımları konusunun paragrafında iki cümle kullanın.

Örnek 1

Ayarları yaptığınızda, varsayılan olarak "gizli" ve "sessiz" durumda olursunuz. Tam özellikli toplantı katılımına başlamak için mikrofon ve kamera simgelerini tıklatın.

Mikrofonunuzu açmak veya kapatmak için klavyenizden Alt + M tuşlarına basın. Kameranızı açmak/kapatmak için Alt + C tuşlarına basın.

Örnek 2

Bir sunum paylaştığınızda, slaytlar arasında gezinebilmeniz için gözatma düğmeleri belirir.

Bir slayt ileri gitmek için klavyenizden Alt + Page Up tuşlarına basın. Geri gitmek Alt + Page Down tuşlarına basın. Mac'te, Alt + Fn + Yukarı Ok ve Alt + Fn + Aşağı Ok tuşlarına basın.


Video

Videolarda açıklamalı alt yazı bulunmalıdır. Daha fazla bilgi için videolara açıklamalı alt yazı ekleme konusuna bakın.